Τα παιδιά στους δρόμους

Πώς θα μπορούσαμε να αισθανθούμε αρκετά ασφαλείς ώστε να επιτρέψουμε στα παιδιά μας να κυκλοφορήσουν στους δρόμους της πόλης; Αυτό το ερώτημα με ταλανίζει τον τελευταίο καιρό.

Έχοντας μόλις αγοράσει τα καινούρια ποδήλατα στα βλαστάρια μου, ποδήλατα τύπου MTB με τροχούς 24'' και 26'', συνειδητοποιώ ότι κάποια στιγμή (σύντομα ή λίγο αργότερα) θα έρθει η ώρα που τα μικρά θα μεγαλώσουν και θα θελήσουν να κυκλοφορήσουν στους δρόμους της πόλης και όχι μόνο στα πάρκα και τις εξοχές.

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ακούσει (κάποιοι έχουμε δει και με τα μάτια μας) για πιτσιρίκια των πρώτων τάξεων του Δημοτικού, σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, που πηγαίνουν στο σχολείο τους με τα ποδήλατά τους, χωρίς καν συνοδεία (ή με τη συνοδεία ενός ενήλικου ανά ομάδα παιδιών). Φυσικά, χρησιμοποιούν τους ποδηλατοδρόμους, έχουν απόλυτη προτεραιότητα έναντι όλων των οχημάτων, οι οδηγοί των αυτοκινήτων έχουν μάθει να κινούνται λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξή τους και συνυπάρχουν αρμονικά με τους υπόλοιπους χρήστες των δρόμων. Όσο αισιόδοξος κι αν είναι κάποιος, θα πρέπει να είναι αιθεροβάμων για να πιστέψει ότι αυτή η μέρα μπορεί να έρθει σύντομα και στην Αθήνα!

Η συντριπτική πλειοψηφία των οδηγών αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στην Αθήνα, εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο δρόμος είναι στην πραγματικότητα "ιδιοκτησία" του και οτιδήποτε άλλο κυκλοφορεί σε αυτόν, αποτελεί "εμπόδιο" το οποίο πρέπει να παρακάμψει το συντομότερο δυνατό, συνήθως κορνάροντας επίμονα, ώστε να καταστήσει σαφή τη δυσφορία του! Έγραψα στο προηγούμενο άρθρο ότι πιθανόν κάτι να αλλάζει. Δεν άλλαξα γνώμη. Η σημερινή (μεγάλη) βόλτα δεν έδειξε κάτι διαφορετικό. Όταν δεν επικρατεί ο εκνευρισμός της καθημερινότητας, οι οδηγοί (της Αθήνας) συμπεριφέρονται ... ανθρώπινα! Το θέμα είναι τι γίνεται τις υπόλοιπες μέρες!

Και για να επανέλθουμε στο βασικό θέμα, το πρόβλημα είναι πώς πείθει κανείς τους χρήστες του δρόμου να σέβονται και να προσέχουν, ώστε να είναι "ήσυχος" ότι και ένα παιδί 12 - 14 χρονών που χρησιμοποιεί το ποδήλατό του σε δημόσιο δρόμο, είναι ασφαλές.

Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Τα παρακάτω είναι αυτά που πιστεύω ότι μπορούν να οδηγήσουν (αργά, αλλά σταθερά) σε ασφαλέστερους δρόμους για όλους μας.

• Όσο πιο πολλά ποδήλατα κυκλοφορούν στους δρόμους, τόσο περισσότερο εξοικειώνονται οι οδηγοί αυτοκινήτων με την παρουσία τους και αρχίζουν να θεωρούν συνηθισμένη την ύπαρξή τους.
  
• Με τη συμπεριφορά μας, οι ποδηλάτες, "διδάσκουμε" σωστή οδική παιδεία.
  
• Η εκπαίδευση των παιδιών στους κανόνες οδικής συμπεριφοράς, γίνεται κατ' αρχήν, όταν τα παιδιά μετακινούνται με αυτοκίνητο. Τα παιδιά αντιγράφουν συμπεριφορές και επομένως η συμπεριφορά του μπαμπά στο τιμόνι είναι ζωτικής σημασίας.
  
• Λεκτική περιγραφή του τι συμβαίνει στο δρόμο και γιατί κάνουμε ό,τι κάνουμε, όταν οδηγούμε, είναι ένας πολύ καλός τρόπος να αυξηθεί η κατανόηση των παιδιών για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται στο δρόμο.
• Όταν η ωριμότητα σκέψης του παιδιού είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο, μικρές διαδρομές σε δρόμους ήπιας κυκλοφορίας, με τη συνοδεία ενήλκα ποδηλάτη που καθοδηγεί συνεχώς, είναι το επόμενο βήμα.

Φυσικά, θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να αισθανθούμε ότι μπορεί το παιδί να κυκλοφορήσει μόνο του σε δημόσιους δρόμους! Προσωπικά, είμαι στη διαδικασία "λεκτικής" εκπαίδευσης κατά τη διάρκεια της μετακίνησης με αυτοκίνητο. Θα κρατήσω το blog ενήμερο για την πρόοδο!

Κάτι αλλάζει (;)

Με αφορμή μια μεγαλούτσικη βόλτα που έκανα σήμερα μέσα στην πόλη (περίπου 30 χλμ. σε κεντρικούς δρόμους της Αθήνας) καταγράφω κάποιες εντυπώσεις οι οποίες οδηγούν σε ελπιδοφόρα συμπεράσματα. Με την ελπίδα να μην είναι τυχαία γεγονότα αλλά κάποιες πρώτες ενδείξεις ότι κάτι αλλάζει.

Βέβαια, θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη ότι σήμερα (Κυριακή), η κίνηση στους δρόμους ήταν μειωμένη. Αυτό σημαίνει:

• Μειωμένο εκνευρισμό (κατά τεκμήριο) από τους οδηγούς των οχημάτων (ΙΧ, λεωφορείων, κλπ.)
• Μεγαλύτερη άνεση να αλλάξει ένα όχημα λωρίδα (και επομένως να παρακάμψει έναν αργά κινούμενο ποδηλάτη)
• Μειωμένη κίνηση στις λεωφορειο-λωρίδες, τις οποίες χρησιμοποίησα και θα αναφερθώ σχετικά , εκτενέστερα στη συνέχεια.

Ταυτόχρονα όμως σημαίνει:

• Μεγαλύτερες ταχύτητες κίνησης των αυτοκινήτων (και ξέρουμε όλοι πόσο "στερημένοι" είναι οι Αθηναίοι οδηγοί από μετακίνηση με υψηλές ταχύτητες μέσα στην πόλη και πώς "σεληνιάζονται" όταν βρουν άδειο δρόμο μπροστά τους!)
• Περισσότεροι "οδηγοί του Σαββατοκύριακου" στους δρόμους (ξέρετε, από αυτούς που "γαντζώνονται" πάνω στο τιμόνι, κοιτούν μόνο μπροστά και καταλαμβάνουν πεισματικά τη μεσαία λωρίδα).
  

Όπως και να 'χει, διαπίστωσα τα ακόλουθα:

1. Όλα τα λεωφορεία που με προσπέρασαν, το έκαναν αφήνοντας ικανοποιητική απόσταση και όχι "σύριζα". Λέτε να δόθηκε καμιά οδηγία στους οδηγούς;
2. Στις περιπτώσεις που βρέθηκε πίσω μου κάποιο λεωφορείο κοντά σε στάση, επιβράδυνε, έμεινε υπομονετικά πίσω μου και περίμενε να φτάσει στη στάση, πίσω μου, χωρίς να κορνάρει ή να με "τρομάξει". Εννοείται ότι στις περιπτώσεις αυτές επιτάχυνα όσο μπορούσα για να διευκολύνω την κατάσταση!
3. Πολλά ΙΧ με προσπέρασαν αφήνοντας ικανοποιητική απόσταση, σε κάποιες περιπτώσεις αλλάζοντας εντελώς λωρίδα. Δεν κόρναραν και δεν με έκλειναν απότομα μόλις με πέρναγαν.
   
4. Τα "προειδοποιητικά" κορναρίσματα ("ποδηλάτης είναι, κάτσε να του κορνάρω να με ... προσέξει"!) ήταν σαφώς μειωμένα. (Φωτεινή εξαίρεση ο κάγκουρας με το Getz που τα έκανε όλα μαζί: κόρναρε ακριβώς 1 μέτρο πίσω μου, πέρασε στους 10 πόντους και μπήκε μπροστά μου. Τα "άκουσε" κανονικά στο φανάρι που τον πρόλαβα - συγγνώμη αλλά δεν μπόρεσα να συγκρατηθώ!)

Τώρα που το σκέφτομαι, είμαι σίγουρος ότι δεν έγιναν ξαφνικά όλοι οι οδηγοί υπομονετικοί, ούτε κατάλαβαν όλοι ότι δεν έχουν αποκλειστικά δικαιώματα στη χρήση του δρόμου. Η μειωμένη κίνηση του Κυριακάτικού πρωινού, έπαιξε σημαντικό ρόλο.

Νομίζω όμως ότι η αύξηση της πυκνότητας των ποδηλατών στους δρόμους, έχει αρχίσει (σιγά-σιγά) να επηρεάζει τη συμπεριφορά των οδηγών αυτοκινήτων. Ο δρόμος βέβαια είναι μακρύς.

Πρέπει με τη συμπεριφορά μας (αλλά και με οδηγίες / εξηγήσεις) σε γνωστούς και αγνώστους, να διαδώσουμε τη σωστή συμπεριφορά, να εξηγήσουμε, να καθοδηγήσουμε. Θυμηθείτε, οι οδηγοί ΙΧ δεν είναι εκ προοιμίου κακοί, εριστικοί και άσχετοι! Πολλές φορές, αισθάνονται ότι θα ήθελαν να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν, αλλά ... δεν! Δεν έχουν εκπαιδευτεί, δεν έχουν κανένα να ρωτήσουν.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από αυτούς και ας αφήσουμε τους "κάγκουρες" για το τέλος!